Çoklu Zeka Kuramı

1 ) Sözel Zekâ

Dilin kullanılması ve üretilmesinden sorumlu olan zekadır. Dilin karmaşık yapılanmaları bu zekanın ürünüdür. Bu zekaya sahip insanlar; okuma, günlük tutma, yaratıcı yazma, şiir, münazara, doğaçlamalı hazırlıksız konuşmalar, fıkra, şaka anlatma, hikaye anlatmaya meyillidirler.

Bu zekaya sahip insanlar; şairler, oyun yazarları, hikaye anlatanlar, romancılar, komedyenler ve hatiplerdir.

2 ) Matemetik – Mantık Zekâ

Bilimsel düşünme yada tümevarım, muhakeme ve tümdengelim olarak adlandırdığımız düşünme biçimleri problem çözme, sorgulama hesap yapma, deney yapma bu zekanın kapsamına girer.

Bu zekaya sahip insanlar; soyut semboller, formüller, özetleme, sayısal ardışıklama, hesaplama, şifre çözme, ilişkileri zorlama, kıyas yapmada ve problem çözmede başarılıdırlar.

3 ) Görsel – Uzamsal Zekâ

Bu zekanın temel dayanak noktası zihinsel imgeler yapma ve biçimler oluşturma yanında görme alanını tüm ayrıntıları ile algılayabilmedir. Mimarlar, grafikerler, desinatörler, endüstriyel tasarımcılar, ressam ve heykellerde görülür.

Bu zekaya sahip insanlar; renk şemaları, desenler, boyama, çizme, zihinsel harita yapma, heykel yapma, resim yapma ve bir nesnenin aynısını yapmada başarılıdırlar.

4 ) Bedensel – Kinestetik Zekâ

Bedeni son derece duyarlı ve etkili kullanma yeteneğidir. Yüksek bedensel zekaya sahip insanlar tiyatro, bale, spor ve dansta başarılıdırlar. Zihin ve beden bağlantısını iyi biçimde kurarlar.

Bu zekaya sahip insanlar; folklör, rol oynama, fiziksel jestler, drama, strateji oyunları, beden dili, beden hareketleri ve spor oyunlarında başarılıdırlar.

5 ) Müzik – Ritm Zekâ

Ritim ve ses örüntülerini kullanma, çevredeki seslere, insan seslerine ve enstrüman seslerine duyarlı olma yeteneğidir. Bu zekası üstün olan kişiler bir şarkının ritmini kolayca yakalayabilirler.

Bu zekaya sahip insanlar; insan sesleri ve tonları, müzik besteleme, mırıldanma, doğal çevresel sesler, enstrüman sesleri, şarkı söyleme, müzik icracılığında başarılıdırlar.

6 ) Sosyal Zekâ

Bireyin diğer bireylerle küme olarak işbirliği içinde çalışma, sözlü ya da sözsüz iletişim kurma, aracılık etme, birbirlerinin duygularını anlama yeteneğidir. Bireylerin ruh durumlarındaki değişiklikleri, mizacını, güdülerini ve niyetlerini fark eder. Danışmanlarda, öğretmenlerde, rehberlik uzmanlarında gelişmiştir.

Bu insanlar; işbirlikçilik, yüz yüze iletişim, yap-boz oynamak, birlikte çalışma becerileri, diğer kişilerin güdülerini sezme ve grup projeleri oluşturmada başarılıdırlar.

7 ) Kişisel Zekâ

Bireyin benliğine yönelik bilgileri kapsar. Derin düşünce, hayal kurma, yalnız olma isteği fazladır. Bu zeka filozoflarda, psikiyatristlerde, ruhani liderlerde sıkça görülür.

Bu zekaya sahip insanlar; sessiz yansıtma yöntemleri, biliş ötesi teknikler, düşünme stratejileri, üst düzeyde muhakeme becerilerinde başarılıdırlar.

8 ) Doğa Zekâ

Doğadaki nesneleri tanıma, anlam, doğanın dengesini fark etme ve işleyişi gibi yetenekleri kapsar. Doğa zekası gelişmiş bireyler tabiatta kendi evleriymiş gibi rahat hareket ederler.

Bu zekaya sahip insanlar; hayvanlar ve bitkilerle ilgilenme, tabiatı gözlemleme, tabiat gezintileri, çevre ile ilgilenme gibi davranışları sergilerler.